Leif Ove Andsnes

Często współpracuje z Filharmonikami Nowojorskimi, a w sezonie 2017/18 jest artystą-rezydentem tej orkiestry. Prócz koncertów muzyki kameralnej oraz recitali solowych z utworami Schuberta, Nielsena, Sibeliusa i Jörga Widmanna w nowojorskiej David Geffen Hall, zagra w tym sezonie z Filharmonikami Koncert fortepianowy Brittena pod batutą Antonio Pappano, rzadko wykonywany IV koncert fortepianowy Rachmaninowa pod batutą Paavo Järviego oraz Fantaisie Debussy’ego pod batutą Edwarda Gardnera. Wszystkie trzy koncerty są istotnym elementem jego programu artystycznego na ten sezon – Brittena zagra także z towarzyszeniem Tonhalle Orchestra Zurich, Wiener Symphoniker oraz Deutsches Symphonie-Orchester Berlin, Rachmaninowa z Bawarską Radiową Orkiestrą Symfoniczną i orkiestrą filharmonii w Bergen, a Debussy’ego z London Philharmonic Orchestra, Orchestre Philharmonique de Radio France, filharmonikami z Oslo oraz amerykańską New World Symphony. Wśród planów recitalowych ważne miejsce zajmuje intensywne tournee europejskie z koncertami w tak znakomitych ośrodkach jak Londyn, Berlin, Lipsk, Wiedeń, Madryt, Mediolan i Amsterdam, jego program zaś obejmuje między innymi wybrane utwory Sibeliusa. Niesłusznie zapomnianych dzieł na fortepian solo tego fińskiego kompozytora posłuchać można także na najnowszej płycie Andsnesa nagranej dla Sony Classical, gdzie znalazły się słynny Valse triste w aranżacji samego kompozytora, fragmenty popularnego cyklu 10 utworów na fortepian, wczesne kompozycje jak 6 Impromptus oraz pełną ekspresji interpretację Kyllikki (Trzy utwory liryczne). Z barytonem Matthiasem Goerne w nowej berlińskiej sali koncertowej im. Pierre’a Bouleza pianista wykona również Winterreise Schuberta, a latem 2018 roku wystąpi w repertuarze kameralnym na włoskim letnim festiwalu Incontri in Terra di Siena oraz w trzeciej już edycji swojego Rosendal Chamber Music Festival w Norwegii.

W poprzednim sezonie Andsnes zagrał IV koncert fortepianowy Rachmaninowa z takimi orkiestrami jak Filharmonicy Berlińscy i Boston Symphony, Mozarta z Filharmonikami Wiedeńskimi i, w ramach tournee, Norweską Orkiestrą Kameralną oraz Schumanna z tokijską orkiestrą symfoniczną NHK. Przy tej ostatniej okazji otrzymał tytuł najbardziej zapadającego w pamięć solisty 2016 roku – po raz drugi już w dwudziestoletniej historii tego wyróżnienia. Jeśli chodzi o występy recitalowe, odbył swą pierwszą trasę koncertową po Ameryce Południowej, występując w Brazylii i Chile z utworami Sibeliusa, Beethovena, Debussy’ego i Chopina. Ten sam program przedstawił później w Japonii i Korei Południowej, wraz z Matthiasem Goerne wykonał w Paryżu i Brukseli wszystkie tria z cyklów pieśni Schuberta,  a z pianistą Marc-André Hamelinem – w ramach tourne po Stanach Zjednoczonych i Europie, które dziennik Washington Post nazwał „spotkaniem dwóch mistrzów, którzy dają z siebie wszystko” – utwory na dwa fortepiany. Kluczowym punktem tego programu było „Święto wiosny” Strawińskiego – utwór, który znalazł się także na ich płycie wydanej w kolejnym sezonie przez wytwórnię Hyperion. Sezon 2016/17 zakończyła druga edycja Rosendal Chamber Music Festival, w ramach której wystąpili Anne Sofie von Otter, Kristian Bezuidenhout, Christian Tetzlaff, Tabea Zimmermann i Martin Fröst oraz wielu innych światowej sławy artystów ceniących muzykę kameralną Mozarta.

Być może najambitniejszym jak dotąd projektem norweskiego pianisty jest „The Beethoven Journey”, z rozmachem realizowane przedsięwzięcie obejmujące cztery sezony artystyczne i poświęcone utworom na fortepian i orkiestrę tego mistrza kompozycji. Z programem wystąpił ponad 230 razy w 108 ośrodkach w 27 krajach. Wraz z Mahler Chamber Orchestra (MCO) wykonał cały cykl koncertów Beethovena, prowadząc orkiestrę znad klawiszy fortepianu w słynnych salach koncertowych w Bonn, Hamburgu, Lucernie, Wiedniu, Paryżu, Nowym Jorku, Szanghaju, Tokio, Bodø i Londynie. Repertuar beethovenowski wykonywał także we współpracy z wiodącymi zespołami międzynarodowymi, między innymi  Los Angeles Philharmonic, San Francisco Symphony, London Philharmonic i Filharmonikami Monachijskimi. Projekt ten został uwieczniony w filmie dokumentalnym Concerto – A Beethoven Journey (2016) brytyjskiego reżysera i zdobywcy licznych nagród Phila Grabsky’ego, a współpraca Andsnesa z MCO – na trzech płytach produkcji Sony Classical, składających się na entuzjastycznie przyjętą serię The Beethoven Journey. Pierwsza otrzymała tytuł najlepszego albumu instrumentalnego roku 2012 przyznany przez iTunes oraz belgijską nagrodę Prix Caecilia, druga została wyróżniona przez BBC Music jako Nagranie Roku 2015, trzecia zaś otrzymała pięć gwiazdek od brytyjskiego dziennika The Telegraph za „niezwykłą dojrzałość, stylistyczną przenikliwość i czystą rozkosz odbioru”. Wydana razem jako kolekcja, seria ta znalazła się na liście najlepszych produkcji roku 2014 zestawionej przez New York Times a także Süddeutsche Zeitung.

Pianista nagrywa teraz wyłącznie dla Sony Classical, w jego dyskografii znajduje się jednak ponad 30 płyt wydanych wcześniej przez EMI Classics z repertuarem sięgającym od Bacha po współczesność. Wiele z nich – zarówno nagrań solowych, jak i koncertów – znalazło się na liście bestsellerów. Artysta był ośmiokrotnie nominowany do nagrody Grammy, wielokrotnie otrzymywał też nagrody międzynarodowe, w tym sześć Gramophone Awards. Ze szczególnym uznaniem przyjęte zostały nagrania utworów jego rodaka Edvarda Griega – New York Times wyróżnił Koncert fortepianowy Griega w wykonaniu Andsnesa z towarzyszeniem Filharmoników Berlińskich pod batutą Marissa Jansonsa (2004) jako „Najlepszą Płytę Roku”, a Penguin Guide przyznał mu prestiżową nagrodę Rosette. Zarówno ten album, jak i Lyric Pieces Griega przyniosły pianiście nagrody Gramophone. Album z koncertami fortepianowymi nr 9 i 18 Mozarta także otrzymał tytuł „Najlepszej Płyty Roku” dziennika New York Times oraz nagrodę Rosette przyznawaną przez Penguin Guide. Kolejną nagrodę Gramophone artysta otrzymał za nagranie koncertów fortepianowych nr 1 i 2 Rachmaninowa, zrealizowane z Filharmonikami Berlińskimi pod batutą Antonio Pappano. Entuzjastycznie przyjęty został cykl nagrań poświęconych późnym sonatom Schuberta, które połączono z pieśniami w wykonaniu Iana Bostridge’a. Podobne recenzje zebrały premierowe nagrania utworów napisanych specjalnie dla Andsnesa: Koncertu fortepianowego Marc-André Dalbaviego oraz The Shadows of Silence Benta Sørensena.

Pianista został uhonorowany najwyższym odznaczeniem Królestwa Norwegii, Królewskim Norweskim Orderem Świętego Olafa, oraz w roku 2007 prestiżową nagrodą Peera Gynta, przyznawaną przez norweski parlament wybitnym Norwegom za zasługi w dziedzinie polityki, sportu i kultury. W latach 2004-2005, jako najmłodszy (i pierwszy reprezentujący Skandynawię) muzyk, został kuratorem serii „Perspectives” wydawanej przez Carnegie Hall, a w sezonie 2015/16 znalazł się w serii „Portrety Artystów” London Symphony Orchestra. Jest także laureatem nagrody Royal Philharmonic Society w kategorii instrumentalista oraz Gilmore Artist Award, w roku 2005 zaś magazyn Vanity Fair w uznaniu dla jego licznych osiągnięć wymienił Andsnesa wśród „Najlepszych z najlepszych”.

Leif Ove Andsnes urodził się w roku 1970 w Karmøy, w Norwegii. Studiował w konserwatorium muzycznym w Bergen pod kierunkiem znanego czeskiego profesora Jiríego Hlinki. Nieocenionych wskazówek udzielał mu też belgijski pedagog, nauczyciel gry na fortepianie, Jacques de Tiège, który, podobnie jak Hlinka, wywarł znaczący wpływ na jego styl i filozofię gry. Obecnie Andsnes jest doradcą artystycznym w akademii pianistycznej prof. Jiríego Hlinki w Bergen, gdzie co roku prowadzi dla studentów kurs mistrzowski. Mieszka w Bergen. W czerwcu 2010 roku został po raz pierwszy dumnym ojcem, a wydarzenie to wspomina jako jedno z najważniejszych swych życiowych dokonań. Kolejnym powodem do radości były narodziny bliźniąt w maju 2013 roku.